Μια από τις πλέον συχνές επεμβάσεις που διενεργούνται παγκοσμίως είναι η αποκατάσταση κήλης κοιλιακού τοιχώματος. Η κήλη αποτελεί μία διαταραχή που συμβαίνει στο κοιλιακό τοίχωμα σε ιδιαίτερα ευάλωτα σημεία αυτού, και αποτελεί σταδιακά επερχόμενη «ρήξη» των μυϊκών στρωμάτων και περιτονιών του σημείου εκείνου, με αποτέλεσμα την προς τα έξω προβολή ενδοκοιλιακού σπλάχνου.
Η προβολή προς τα έξω (διόγκωση) οφείλεται στην αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση που υπάρχει, αλλά και της καθημερινής δραστηριότητας του σώματος που προκαλείται από: αναπνοή, βήχα, άρση βάρους αλλά και οποιαδήποτε άλλο φαινόμενο που συμμετέχουν οι κοιλιακοί μυς.
Σημεία Εμφάνισης & Συμπτώματα της κοίλης
Τα ιδιαίτερα ευάλωτα σημεία στο σώμα είναι κυρίως η βουβωνική χώρα (στον άνδρα κυρίως), ο ομφαλός και ο μηριαίος δακτύλιος (στις γυναίκες κυρίως), αλλά και σε οιαδήποτε μετεγχειρητική ουλή.
Τα προς τα έξω προβάλλοντα ενδοκοιλιακά σπλάχνα, καθορίζονται κυρίως από την θέση της κήλης και συνήθως είναι λεπτό έντερο, επίπλουν και παχύ έντερο (κυρίως σιγμοειδές), με σπανιότερη εμφάνιση την ουροδόχο κύστη, τις ωοθήκες και την σκωληκοειδή απόφυση.
Πώς μπορείτε να γνωρίζετε αν πάσχετε από κήλη
Συνήθως είναι εύκολο να αναγνωρίσει κάποιος μία κήλη.
- Μπορεί να παρουσιασθεί κάποιο εξόγκωμα κάτω από το δέρμα.
- Μπορεί να αισθανθείτε πόνο όταν σηκώνετε βαριά αντικείμενα, όταν βήχετε ή κάποιο τράβηγμα κατά την ούρηση ή την αφόδευση ή όταν στέκεστε όρθιοι ή κάθεστε για πολλή ώρα.
Ο πόνος μπορεί να είναι οξύς και άμεσος ή κάποιος υπόκωφος πόνος, ο οποίος χειροτερεύει προς το τέλος της ημέρας. Έντονος, συνεχής πόνος, ερύθημα και ευαισθησία είναι σημάδια ότι η κήλη μπορεί να έχει παγιδευθεί ή περισφιχθεί.
Αυτά τα συμπτώματα είναι αιτία για να επικοινωνήσετε άμεσα με τον γιατρό σας.
Γιατί δημιουργούνται οι κήλες
Στη κοιλιακή χώρα υπάρχουν περιοχές όπου ενδεχομένως το τοίχωμα είναι πιο αδύνατο.
Κήλες μπορούν να δημιουργηθούν σε αυτές ή άλλες περιοχές λόγω
- δυνατής πίεσης στο κοιλιακό τοίχωμα,
- λόγω τραυματισμού,
- ηλικίας,
- παλαιάς τομής ή
- από κάποιο αδύνατο σημείο, που υπάρχει εκ γενετής.
Κήλη μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιονδήποτε και σε οποιαδήποτε ηλικία.
Οι περισσότερες κήλες στα παιδιά είναι εκ γενετής.
Στους ενηλίκους, ένα αδύνατο σημείο από την φύση ή πίεση από άρση κάποιου βάρους, επίμονο βήχα, δυσκοιλιότητα ή δυσουρία μπορούν να προκαλέσουν εξασθένηση ή διαχωρισμό του κοιλιακού τοιχώματος.
Η φυσική εξέλιξη της κήλης είναι η σταδιακή αύξηση του μεγέθους της, αποτέλεσμα της αύξησης του μυϊκού ανοίγματος, με επακόλουθη μεγαλύτερη προβολή προς τα έξω ενδοκοιλιακού σπλάχνου.
Επιπλοκές της κήλης
Η επιπλοκή μίας κήλης είναι η περίσφιγξη αυτής, η οποία συμβαίνει όταν το μυϊκό άνοιγμα, εγκλωβίσει και στραγγαλίσει το προς τα έξω προβάλλον σπλάχνο με επακόλουθη απόφραξη αυτού. Τις περισσότερες φορές η απόφραξη περιλαμβάνει έντερο, πράγμα το οποίο δημιουργεί αποφρακτικό ειλεό, με συμπτωματολογία εμετούς, μεγάλο κοιλιακό πόνο, διάταση κοιλιάς κλπ. Η επιπλοκή αυτή αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να οδηγήσει σε λίγες ώρες σε παράλληλη ισχαιμία του οργάνου με νέκρωση αυτού, με επακόλουθο να τεθεί σε κίνδυνο και η ζωή του ασθενούς.
Επιλογές θεραπείας
Η θεραπεία της κήλης είναι αποκλειστικά χειρουργική, μια και είναι θέμα αποκατάστασης του κοιλιακού τοιχώματος, με παράλληλη την ασφαλή επανατοποθέτηση του ενδοκοιλιακού σπλάχνου στην θέση του.
Οι χειρουργικές τεχνικές που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια παγκοσμίως είναι πολλές. Σε αυτές ανήκουν οι τεχνικές «τάσεως» που αποσκοπούν στην πρωτογενή σύγκλειση του μυϊκού ελλείμματος με ειδικές ραφές (αποκαλούμενες «πλαστικές» όπως Bassini, Souldice, Darn, Turner κλπ). Τα αποτελέσματα τους είναι ικανοποιητικά αλλά λόγω της τάσεως που παρουσιάζεται μετεγχειρητικά στα μυϊκά στρώματα, ενοχοποιήθηκαν για πολλές υποτροπές (επανεμφανίσεις) της κήλης στο σημείο της επέμβασης.
Την τελευταία 20ετία, παρουσιάστηκαν οι «tension free» τεχνικές (χωρίς τάση), με την εφαρμογή πλέγματος στο σημείο της κήλης, το οποίο καθηλώνεται με ραφές ή clips, με αποτέλεσμα την θεαματική μείωση των υποτροπών παγκοσμίως.
Η χειρουργική της κήλης με πλέγμα, παράλληλα με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, αναπτύχθηκε παγκόσμια και επίσης εξελίχθηκε σε σημαντικό βαθμό κυρίως ως προς το είδος και το μέγεθος των πλεγμάτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν.
Η κλασική πλέον μέθοδος επιδιόρθωσης της κήλης (ανοικτή επέμβαση), γίνεται με μία τομή στην βουβωνική χώρα, διάνοιξη και διατομή των μυϊκών στρωμάτων, διάνοιξη του περιτοναϊκού σάκου, επανατοποθέτηση των σπλάχνων ενδοκοιλιακά, και συρραφή του πλέγματος στα μυϊκά και απονευρωτικά πέταλα.
Την τελευταία 20ετία, η ανάπτυξη της λαπαροσκόπησης και της λαπαροσκοπικής χειρουργικής συνέτεινε στην επινόηση και δημιουργία τεχνικών πρόσβασης στην ανατομική περιοχή των κηλών, με αποτέλεσμα σήμερα παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα, να έχει καθιερωθεί η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης με τοποθέτηση πλέγματος σαν μια εξαιρετικά ασφαλής επέμβαση και ιδανική για την θεραπεία αυτής.
Λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης
Με τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση κήλης, ένα λαπαροσκόπιο (μικροσκοπικό τηλεσκόπιο) συνδεδεμένο με μία ειδική κάμερα εισάγεται μέσω ενός σωλήνα, επιτρέποντας στον χειρουργό να βλέπει την κήλη και τον περιβάλλοντα ιστό σε μία οθόνη τηλεοράσεως.
Και κάποιοι άλλοι σωλήνες εισάγονται στην κοιλιακή χώρα, επιτρέποντας στον χειρουργό να δουλέψει εσωτερικά. Η κήλη αποκαθίσταται από την πίσω πλευρά του κοιλιακού τοιχώματος. Ένα ικανού μεγέθους κομμάτι χειρουργικού πλέγματος εφαρμόζεται πάνω στην βλάβη της κήλης και σταθεροποιείται στην θέση του με ειδικά clips.
Η επέμβαση αυτή γίνεται συνήθως με γενική αναισθησία ή ενίοτε με περιοχική ή επισκληρίδιο.
Η μέθοδος TEP στην θεραπεία των κηλών της βουβωνικής χώρας
Η μέθοδος TEP (Total Extra Peritoneal Repair), που σημαίνει Ολικά Εξωπεριτοναϊκή αποκατάσταση της κήλης, σημαίνει την επιδιόρθωση της κήλης έξω από τον ενδοκοιλιακό χώρο, κάτω από τα μυϊκά στρώματα, στο σημείο ακριβώς που συμβαίνει η κήλη στην βουβωνική χώρα.
Αποτελεί μία εξαιρετική μέθοδο, ανώδυνη, ατραυματική και αναίμακτη, που μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα είδη των κηλών της βουβωνικής χώρας (βουβωνοκήλη, μηροκήλη), αλλά επίσης στην αμφοτερόπλευρη βουβωνοκήληκαι στην υποτροπή μίας κήλης μετά από ανοικτή επέμβαση.
Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία, με την δημιουργία μίας μικρής τομής ενός εκατοστού κάτω από τον ομφαλό και έτερες δυο των 5 χιλιοστών, χωρίς να γίνει διατομή μυών και τοιχωμάτων. Τοποθετείται εξαιρετικά ευμέγεθες πλέγμα 10×15 εκατοστών, το οποίο και καλύπτει όλα τα ευένδοτα σημεία του βουβωνικού χώρου, και καθηλώνεται με clips (είτε απορροφήσιμα ή τιτανίου).
Η μετεγχειρητική πορεία είναι εξαιρετική. Ο ασθενής σηκώνεται σε λίγες ώρες, σιτίζεται αμέσως, εξέρχεται από την κλινική την επομένη το πρωί, και μπορεί να μεταβεί στην εργασία του σε λίγα 24ωρα.
Είναι σωστή η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης για όλους τους ασθενείς;
Η λαπαροσκοπική μέθοδος αποτελεί ΔΙΕΘΝΩΣ καταξιωμένη μέθοδο, αντιμετώπισης της κήλης και ειδικά της βουβωνοκήλης. Αποτελεί ιδανική μέθοδο για την υποτροπή της βουβωνοκήλης αλλά και την αμφοτερόπλευρη κήλη.
Η αντιμετώπιση των υπολοίπων κηλών της κοιλιάς όπως ομφαλοκήλης, επιγαστρικής κήλης ή και μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης γίνεται σήμερα επίσης με λαπαροσκοπική προσπέλαση, εξαλείφοντας πλήρως την δημιουργία τομής στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα.
Οι ενδείξεις της εφαρμογής της λαπαροσκόπησης στις κοιλιοκήλες είναι οι ίδιες για την τοποθέτηση πλέγματος με ανοικτή επέμβαση.
Τί γίνεται αν η επέμβαση για τη κήλη δεν μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά;
Η εμπειρία του χειρουργού – λαπαροσκόπου αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα για την δυνατότητα διεξαγωγής της μεθόδου. Απο κει και πέρα, επεμβάσεις στην κατω κοιλιά όπως η ριζικη προστατεκτομή, μπορεί να αποτελέσουν πρόβλημα λόγω στερρών συμφύσεων, αλλά συνήθως το πρόβλημα αντιμετωπίζεται.
Η απόφαση να γίνει «ανοικτή» επέμβαση έγκειται στην κρίση του χειρουργού σας πριν ή ακόμη και κατά την διάρκεια της επέμβασης και βασίζεται αποκλειστικά στην ασφάλεια του ασθενούς.
Προετοιμασία ασθενούς για την επέμβαση κήλης – Το πριν και το μετά
Οι περισσότερες επεμβάσεις αποκατάστασης της κήλης μπορούν να γίνουν χωρίς να παραμείνει ο ασθενής στο νοσοκομείο αλλά να επιστρέψει την ίδια ημέρα σπίτι του.
- Την προηγουμένη της επέμβασης θα πρέπει να αποφύγετε να φάτε ή να πιείτε μετά τα μεσάνυχτα.
- Να κάνετε ένα καλό μπάνιο το προηγούμενο βράδυ ή το πρωί της ίδιας ημέρας της επέμβασης.
- Αν έχετε προβλήματα δυσκοιλιότητας, ένα κλύσμα ή κάποια ανάλογη προετοιμασία θα πρέπει να γίνει, αφού βεβαίως συμβουλευθείτε πρώτα τον χειρουργό σας.
- Απαιτούνται, επίσης, κάποιες προεγχειρητικές εξετάσεις, οι οποίες είναι ανάλογες με την κατάσταση της υγείας σας καθώς και το είδος της αναισθησίας, στην οποία πρόκειται να υποβληθείτε.
Αν παίρνετε ασπιρίνη, αντιπηκτικά ή φάρμακα για την αρθρίτιδα θα πρέπει να συζητήσετε με τον χειρουργό σας πόσο καιρό πριν την επέμβαση πρέπει να τα διακόψετε.
- Μετά την επέμβαση θα μεταφερθείτε στην αίθουσα της ανάνηψης όπου θα παραμείνετε μέχρι να συνέλθετε τελείως από την νάρκωση.
- Μόλις συνέλθετε εντελώς και μπορείτε να περπατήσετε μπορείτε να φύγετε.
- Μετά την επέμβαση θα έχετε κάποιο μυϊκό πόνο, σαν γυμναστική των κοιλιακών, ο οποίος συνήθως διαρκεί 24 με 48 ώρες.
- Συνιστάται να σηκωθείτε και να περπατήσετε ακόμη και από την επομένη της επεμβάσεως.
Με την λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης, το πιθανότερο είναι να μπορέσετε να επιστρέψετε στις κανονικές σας δραστηριότητες (μπάνιο, οδήγηση, ανέβασμα σκάλας, άρση βάρους, εργασία και σεξουαλικές δραστηριότητες) σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Συμπεράσματα – Πλεονεκτήματα λαπαροσκόπησης της κήλης
Η λαπαροσκοπική εφαρμογή πλέγματος προσφέρει:
- την απουσία τομής και ουλής και των επιπλοκών που συνοδεύουν το ανοικτό τραύμα (φλεγμονή, ορώδης συλλογή, διαπύηση, υποτροπή).
- Την ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου και την άμεση κινητοποίηση.
- Την τοποθέτηση μεγάλου πλέγματος με απόλυτη ασφάλεια, και παράλληλη λύση όλων των ενδοκοιλιακών συμφύσεων λαπαροσκοπικά που συνοδεύουν ειδικά τις μετεγχειρητικές κήλες.
- την γρήγορη επάνοδο στην εργασία.
- την μέγιστη ικανοποίηση του ασθενούς όσον αφορά το αισθητικό αποτέλεσμα.
- την ελαχιστοποίηση της υποτροπής (ειδικά στις μετεγχειρητικές).
Συνοψίζοντας: Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος, αποτελεί μία σύγχρονη μέθοδο αποκατάστασης της κήλης, εφαρμόζει όλες τις αρχής της ελάχιστα παρεμβατικής χειρουργικής, και επιτελείται από εξειδικευμένη χειρουργική λαπαροσκοπική ομάδα με σκοπό να έχει άριστα αποτελέσματα στο σύνολο των ασθενών.