Η συγκέντρωση στον κλάδο από τον πρώτο κύκλο εξαγορών υπήρξε σημαντική, ωστόσο, εκτιμάται ότι υπάρχει ακόμη χώρος, εκτίμηση η οποία εδράζεται στην διαθεσιμότητα μικρών μονάδων υγείας στα αστικά κέντρα της περιφέρειας και την ανάγκη εκσυγχρονισμού τους, αλλά και στην τύχη του Ερρίκος Ντυνάν.
Με βάση τις εκτιμήσεις που υπάρχουν και στη νέα απόπειρα πώλησης του Ντυνάν, ο πήχης του τιμήματος δεν πρόκειται να τεθεί κάτω από τα 100 εκατ. ευρώ, όπου είχε μπει και την τελευταία φορά, καθώς η τράπεζα το έχει εγγράψει στα βιβλία της στα 110 εκατ. ευρώ.
Εν τέλει, πολλοί αναρωτιούνται γιατί ένα fund όπως το Oaktree Capital που έχει πελάτες τα 73 από τα 100 συνταξιοδοτικά ταμεία των ΗΠΑ εισέρχεται τώρα και στα νοσοκομεία;
Ο κ. Σπύρος Σπυρόπουλος της Oaktree Capital δεν συνηθίζει να μιλά ποτέ σε δημοσιογράφους επικαλούμενος τη συμμόρφωση (compliance) που επιβάλλουν τα αμερικανικά funds στα στελέχη τους. Πόσο μάλλον να αναφερθεί σε συμφωνίες που περιέχουν όρο μη αποκάλυψης ευαίσθητων επιχειρηματικών στοιχείων. Δεν είναι όμως μόνο η συμμόρφωση που αναγκάζει τον συγκεκριμένο deal maker να μη σηκώνει τα τηλέφωνα σε δημοσιογράφους. Για να κλειστεί μια δουλειά στην Ελλάδα χρειάζονται δεκάδες γραφειοκρατικοί έλεγχοι, αυστηροί οικονομικοί και νομικοί, και, κυρίως, πρέπει να υπάρχει η συμφωνία των ιδιοκτητών.
Η εξαγορά του ΙΑΣΩ
Στην περίπτωση της εξαγοράς του «Ιασώ» το έργο του εκπροσώπου του αμερικανικού fund Oaktree Capital στην Ελλάδα δεν ήταν απλώς δύσκολο, αλλά και περίπλοκο, καθώς οι εκατοντάδες γιατροί μέτοχοι του μαιευτηρίου «Ιασώ» διακρίνονταν διαχρονικά από διαφορετικά συμφέροντα και κίνητρα.
Γι’ αυτούς τους λόγους η δημόσια πρόταση που υπέβαλε το Oaktree Capital για την εξαγορά των μετοχών του «Ιασώ» (1,5 ευρώ ανά μετοχή) έπρεπε να έχει καταρχήν τη συναίνεση μεγάλου μέρους των γιατρών και μάλιστα μεγαλομετόχων προκειμένου να εξασφαλίσει μετοχικό ποσοστό 50,1%.
Ο κ. Σπυρόπουλος εξασφάλισε τη συμφωνία μετόχων που ελέγχουν το 35% ύστερα από συμφωνία με τον πρόεδρο του «Ιασώ» Γιώργο Σταματίου που φρόντισε να δομήσει εξαρχής. Η δημόσια πρόταση του Oaktree Capital στηρίχθηκε κατά βάσην σε δανειακά κεφάλαια καθώς είχε εγκριθεί χρηματοδότηση από ελληνικές τράπεζες και όχι μόνο.
Συνεπώς τα 90 και εκατ. ευρώ τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την εξαγορά του 50%+1 μετοχή ήταν το τίμημα για μια εταιρεία η οποία διέθετε συνολικό δανεισμό 108 εκατ. ευρώ τότε. Οπως ήταν γνωστό, η εταιρεία Ιασώ θα παρέμενε στο Χρηματιστήριο, οπότε ευλόγως το Oaktree Capital προετοιμάστηκε για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου προκειμένου να μειώσει και το μέσο κόστος απόκτησης των μετοχών.
Το Οaktree Capital, το οποίο διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία 120 δισ. δολαρίων διεθνώς, είχε πραγματοποιήσει την εξαγορά του ομίλου ξενοδοχείων «Sani» στη Χαλκιδική των κυρίων Ανδρέα και Σπύρου Ανδρεάδη, ενώ διαθέτει συμμετοχή και στη ναυτιλιακή Star Bulk Carriers του κ. Πέτρου Παππά.
To Oaktree έχει γράψει τη δική του ιστορία τόσο στις ΗΠΑ όσο και διεθνώς. Ιδρύθηκε το 1995 και σήμερα διαχειρίζεται assets 120 δισ. δολαρίων με παρουσία στις μεγαλύτερες πρωτεύουσες του κόσμου. Εχει πελάτες τα 73 από τα 100 συνταξιοδοτικά ταμεία των ΗΠΑ ενώ οι διαχειριστές του είναι 43 σε όλο τον κόσμο.
Αρχικά, μια μερίδα γιατρών του «Ιασώ» αντέδρασε έντονα στην τότε φημολογούμενη προσφορά, καθώς φοβήθηκαν ότι το ξένο fund θα συγκεντρώσει τις μετοχές και στη συνέχεια θα τις διαγράψει από το Χρηματιστήριο. Μάλιστα, οι γιατροί κατήγγειλαν ότι ο σύμβουλος πώλησης του «Ιασώ» αντί να βρει αγοραστές για τις κλινικές ήρθε σε συμφωνία με το fund για την απόκτηση ολόκληρου του ομίλου Ιασώ. Οταν, όμως, έγινε γνωστό ότι το αμερικανικό fund δεν είχε πρόθεση να αποσυρθεί από το Χρηματιστήριο, τότε οι εν λόγω γιατροί αναρωτήθηκαν μήπως πρέπει να αγοράσουν μετοχές στα τρέχοντα επίπεδα τιμών.
Η υποβολή δημόσιας πρότασης στο «Ιασώ» αντί 1,5 ευρώ ανά μετοχή έκανε ευτυχείς αρκετούς ξένους επενδυτές, οι οποίοι τα προηγούμενα χρόνια και σε ανύποπτο χρόνο έκαναν τοποθετήσεις στη μετοχή. Με την κίνηση προσφοράς του Οaktree Capital, η αξία του ποσοστού που απέκτησε ξένος θεσμικός επενδυτής διαμορφώνεται σε υπερδιπλάσια επίπεδα. «Εφόσον δοθούν οι μετοχές και αποκτηθεί το 50%, τότε θα αξιολογήσω την κατάσταση και θα τις πουλήσω», ανέφερε μεγαλοφώνως τότε ξένος επενδυτής που διέθετε ποσοστό περίπου 3%-4%.
Μέχρι τότε το Oaktree Capital ασχολήθηκε με την εξαγορά αλλά και την αναδιάρθρωση υπερδανεισμένων ξενοδοχείων στην Ελλάδα. Η είσοδός του στον χώρο της υγείας παραξένεψε την αγορά, η οποία αναρωτήθηκε και αναρωτιέται αν το Oaktree επιδιώκει να στήσει κάτι μεγαλύτερο στον εν λόγω χώρο.
Απο την άλλη ο μέγας αντίπαλος CVC με μερίδιο αγοράς που αγγίζει το 45-50% στην Αθήνα, οποιαδήποτε απόκτησης κλινικής στην Αθήνα θα δημιουργούσε πρόβλημα ανταγωνισμού. Δεδομένων των προβλημάτων που θα αντιμετώπιζε το CVC από την Επιτροπή Ανταγωνισμού που ήδη τροφοδοτείται από την εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής, το ερώτημα είναι τι θα πράξει εφόσον ξεκινήσει ο διαγωνισμός πώλησης του «Ερρίκος Ντυνάν». Σύμφωνα με πληροφορίες, ο επικεφαλής του CVC στην Αθήνα κ. Α. Φωτακίδης – ο οποίος πρόκειται να βραβευθεί στο συνέδριο του Capital Link στη Νέα Υόρκη για τις επενδύσεις στην Ελλάδα – στρέφεται πιθανώς στην απόκτηση περιφερειακών κλινικών ανά την επικράτεια.
Το μόνο βέβαιο είναι πως ο κ. Άλεξ Φωτακίδης για το CVC Capital Partners έχει αποκτήσει πια σημαντικό μέγεθος με την εξαγορά τριών νοσοκομείων («Υγεία», «Metropolitan», «Ιασώ General»), οπότε το Oaktree χρειαζόταν και χρειάζεται ένα αντίστοιχο μέγεθος. Υπό αυτό το πλαίσιο, μετά τη δημόσια πρόταση κυκλοφόρησαν τότε φήμες ότι πίσω από το fund βρίσκεται ο όμιλος Ιατρικού Αθηνών, που διαθέτει σημαντικό μερίδιο αγοράς. Ταυτόχρονα, μάλιστα, η μετοχή του Ιατρικού οδηγήθηκε διόλως τυχαίως τότεσε άνοδο. Mετά την πρόσφατη εξαγορά της κλινικής ΓΑΙΑ δε φανταζει απίθανη η σύμπραξη των δύο οργανισμών στην υπόθεση Ερρίκος Ντυνάν.
Το Ερρίκος Ντυνάν συγκεντρώνει το επενδυτικό ενδιαφέρον
Τη δεδομένη χρονική στιγμή, η νύφη του νοσοκομειακού κλάδου είναι το Ερρίκος Ντυνάν με κύκλο εργασιών 45 εκ. ευρώ. Νοσοκομείο που δείχνει να προσπαθεί να ισσοροπήσει τα οικονομικά του στοιχεία ενώ ταυτόχρονα έχει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης αφού διαθέτει 40 ΜΕΘ και 400 κλίνες νοσηλείας..
Το «Ντυνάν» παραμένει στον έλεγχο της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία θα αξιολογήσει την κατάλληλη στιγμή –με βάση το βέλτιστο συμφέρον των μετόχων της– την αξιοποίησή του, καθώς τα τελευταία έτη μετά και την αναδιάρθρωση που δρομολόγησε η Πειραιώς καταγράφει βελτιωμένα οικονομικά μεγέθη.
Αναδρομή απο την ίδρυση έως σήμερα
Τα εγκαίνιά του έγιναν στις 9 Φεβρουαρίου του 2000 και ξεκίνησε να λειτουργεί τον Οκτώβριο του ίδιου έτους με 1.050 εργαζόμενους.
Ενώ είχε ήδη υπάρξει μια δανειοδότηση από την Alpha Bank με 50 εκατομμύρια ευρώ, το 2006 συνήφθησαν τρεις δανειακές συμβάσεις με τη Μarfin (του Βγενόπουλου), με εγγύηση κτηριακές εγκαταστάσεις 25 στρεμμάτων (αξίας 152,5 εκατ. ευρώ). Τον Νοέμβριο του 2009 ο Βγενόπουλος καταγγέλλει το δάνειο στο ποσό των 87 εκατ. ευρώ, παρά την κανονική εξυπηρέτησή του, και μπλοκάρει τους λογαριασμούς του «Ντυνάν», οδηγώντας το σε ασφυξία. Τον Μάρτιο του 2013 η Τράπεζα Πειραιώς αγοράζει τη Marfin και, λίγους μήνες μετά, και τα δάνεια του «Ντυνάν» από τη Marfin, στο ποσό των 19,5 εκατ. ευρώ.
Ο Ν. 1454 – Άρθρο 18 δεν διαφοροποίησε το άρθρο 4 του Ν.2082, ότι η εποπτεία ασκείται από το υπουργείο Υγείας και περιλαμβάνει μόνον την εκπλήρωση του σκοπού του ιδρύματος: α) τον τρόπο παροχής υπηρεσιών Υγείας και β) τον τρόπο άσκησης του ιατρικού – νοσηλευτικού – επιστημονικού και εκπαιδευτικού έργου του ιδρύματος, όπως και στις ιδιωτικές κλινικές, των οποίων το προσωπικό δεν μετετάγη.
Η εξεταστική επιτροπή της Βουλής διερεύνησε εάν υπάρχουν ποινικές ευθύνες σε υπουργούς ή πολιτικά πρόσωπα για τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων του ΕΕΣ σε ιδιωτικά συμφέροντα. Το πόρισμα καταλόγισε μόνο πολιτικές ευθύνες για την υπονόμευση του ιδρύματος, την υπερχρέωση, τη φθίνουσα πορεία, την απαξίωση, τον αναγκαστικό πλειστηριασμό, την πώληση στην «ΗΜΙΘΕΑ», τη μετατροπή δηλαδή σε ιδιωτική κλινική της Τράπεζας Πειραιώς ενός υπερσύγχρονου κοινωφελούς νοσηλευτικού κοσμήματος υψηλής στάθμης που πρόσφερε ο ΕΕΣ στον μη κερδοσκοπικό τομέα Υγείας της χώρας.
Τα οικονομικά στοιχεία του νοσοκομείου
Έτοιμη από πλευράς προεργασίας να ξεκινήσει νέο διαγωνισμό πώλησης του Ερρίκος Ντυνάν (σ.σ. Ημιθέα) είναι η Τράπεζα Πειραιώς, όταν ολοκληρωθούν οι εν εξελίξει διαγωνισμοί για την εξυγίανση του ισολογισμού της.
Η Ημιθέα δεν κατάφερε το 2020 να βρεθεί σε break even, καθώς η πανδημική κρίση περιόρισε τον αριθμό των χειρουργείων, καθηλώνοντας και τον βαθμό απασχόλησης των κλινών του Ερρίκος Ντυνάν. Ο κύκλος εργασιών προ Rebate & Clawback ανήλθε σε 50,8 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση κατά 0,5%, έναντι του 2019. Τα ποσά επιστροφής rebate και clawback ανήλθαν σε 4,2 εκατ. ευρώ από 5,9 εκατ. ευρώ, το 2019, με αποτέλεσμα ο καθαρός κύκλος εργασιών να διαμορφωθεί στα 46,5 εκατ. ευρώ.
Το κόστος υπηρεσιών ανήλθε στα 45,7 εκατ. ευρώ και έτσι τα μικτά κέρδη διαμορφώθηκαν σε μόλις 819 χιλ. ευρώ. Τα αποτελέσματα προ φόρων, τόκων, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε ζημιές 4,1 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά περίπου 1 εκατ. ευρώ, έναντι των λειτουργικών ζημιών του 2019 (5,1 εκατ. ευρώ).
Οι ζημιές προ φόρων ανήλθαν σε 12,96 εκατ. ευρώ (14,55 εκατ. ευρώ 2019) και οι καθαρές ζημιές διαμορφώθηκαν στα 13,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 2,2 εκατ. ευρώ έναντι του 2019. Τα ίδια κεφάλαια είναι αρνητικά, ως αποτέλεσμα συσσωρευμένων ζημιών ύψους 38,3 εκατ. ευρώ, ενώ είναι χαμηλότερα του 50% του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου και επομένως συντρέχουν λόγοι κεφαλαιακής ενίσχυσης.
Ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός της εταιρείας ανέρχεται σε 134,6 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 131,7 εκατ. ευρώ έχουν δοθεί από την Πειραιώς. Οι λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, πλην τραπεζικού δανεισμού, αυξήθηκαν κατά 2,7 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην αύξηση των υποχρεώσεων προς τους προμηθευτές για την κάλυψη αναγκών της πανδημίας και στη μεταφορά του βραχυπρόθεσμου μέρους της ρύθμισης clawback ετών 2013-2019.
Η Ημιθέα προέβη σε ρύθμιση ποσού clawback των χρήσεων 2013-2019, ποσού 8,7 εκατ. ευρώ, σε 120 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, εκ των οποίων τα 7,8 εκατ. ευρώ πρόκειται να συμψηφιστούν/διακανονιστούν σε διάστημα μεγαλύτερο των 12 μηνών από την ημερομηνία αναφοράς και ως εκ τούτου έχουν ταξινομηθεί στις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις.
Ο διαγωνισμός πώλησης αναμένεται να βγει εντός του α’ εξαμήνου της επόμενης χρονιάς, αφού ολοκληρωθούν οι διαγωνισμοί για την πώληση των χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων Leasing (project Sunshine) καθώς και μη εξυπηρετούμενων ναυτιλιακών ανοιγμάτων (project Dory) αλλά και οι τιτλοποιήσεις Sunrise II και Sunrise III.
Η Tράπεζα Πειραιώς έχει δεσμευτεί ότι θα συνεχίσει να παρέχει οικονομική υποστήριξη στην Ημιθέα για τους επόμενους 12 μήνες, δέσμευση που διασφαλίζει τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Τη δεδομένη χρονική στιγμή, στους ενδιαφερόμενους βρίσκεται και η BC Partners καθώς και το σχήμα που συμμετέχει η Farallon Capital, στο οποίο έχει περάσει ο έλεγχος της Euromedica, η αναδιάρθρωση της οποίας προχωράει με ταχύτατους ρυθμούς.
Ο,τι κι αν συμβαίνει, το σίγουρο είναι ότι οι εξαγορές στον κλάδο της υγείας όχι μόνο θα συνεχιστούν, αλλά σύντομα θα συνδυαστούν και με ασφαλιστικές εταιρείες. Σημαντικός ρυθμιστήςπάντως θα είναι τα ΣΔIT στην υγεία, που έχουν εξαγγελθεί από την κυβέρνηση, ωστόσο δεν έχει αποσαφηνιστεί τι είδους συμπράξεις θα επιχειρηθούν και το αν θα αφορούν το management των δημόσιων νοσοκομείων ή άλλου τύπου συνεργασίες.
