Το δυσμενές τοπίο που έχει δημιουργήσει η πανδημία και ο πόλεμος της Ουκρανίας, μπορεί να λειτουργήσει ως μια ευκαιρία για να αναδυθεί με αργά αλλά σταθερά βήματα μία νέα Ελλάδα που επενδύει στην παραγωγή, στηρίζει την καινοτομία και συμβάλει στην ανοικτή στρατηγική αυτονομίας της Ευρώπης.
Οι νεοφυείς και μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις τεχνολογίας μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο και να λειτουργήσουν ως βασικός μοχλός καινοτομίας στα διάφορα οικοσυστήματα.
Υγεία και βιοτεχνολογία
Βλέπουμε για παράδειγμα στον τομέα της υγείας και βιοτεχνολογίας πόσο σημαντικό ρόλο παίζει το οικοσύστημα καινοτομία. Το 65% των φαρμάκων και διαγνωστικών που αδειοδοτούνται στην Αμερική και το 35% στην Ευρώπη προέρχονται από τη συνεργασία της βιομηχανίας με πανεπιστήμια και startups.
Στον τομέα επιστημών υγείας και βιοτεχνολογίας υπάρχει μεγάλο δυναμικό στην Ελλάδα που αν ενισχυθεί, μπορεί να αναχθεί σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας.
Τα αντανακλαστικά που εμφάνισαν κατά την πανδημία οι νεοφυείς επιχειρήσεις του οικοσυστήματος ήταν εντυπωσιακά και αντιπροσωπευτικά του τι μπορούμε να πετύχουμε.
Μέσα σε λίγους μήνες τρεις αμιγώς ελληνικές start-ups, εξασφάλισαν την πλήρη επάρκεια σε διαγωνιστικά τεστ και των τριών εγκεκριμένων από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μεθόδων για την ανίχνευση του κορωνοϊού.
Η ProGnosis Biotech, η ελληνική εταιρεία βιοτεχνολογίας που ανέπτυξε στη Λάρισα Rapid Test αντιγόνου, η EnzyQuest, spin-off του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), που δραστηριοποιείται τον τομέα της ενζυμικής βιοτεχνολογίας και φτιάχνει μοριακά test (PCR) και η Biopix DNA Technology, από το Πανεπιστήμιο της Κρήτης, είναι λαμπρά παραδείγματα αναπτυσσόμενων εταιρειών που όχι μόνο συμβάλουν στην Ελληνική οικονομία αλλά και στην εθνική μας αυτονομία.
Προφανώς δεν είναι μόνο αυτές. Με βάση τα στοιχεία του Elevate Greece, αυτός είναι ο τομέας με τις περισσότερες startups, 81 συνολικά. Υπάρχουν, επίσης, ερευνητικές ομάδες που παράγουν σημαντική έρευνα αλλά αδυνατούν να την μετατρέψουν σε εμπορεύσιμο προϊόν ή υπηρεσία, καθώς δεν έχουν τη γνώση για να λειτουργήσουν ως επιχειρηματίες.
Συνεπώς το σίγουρο είναι ότι υπάρχει πολύ σημαντικό δυναμικό στον συγκεκριμένο τομέα στην Ελλάδα, το οποίο μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω. Αυτό που θα πρέπει οργανωμένα να σχεδιάσουμε είναι το πως η ελληνική επιστήμη είτε είναι μέσα στο πανεπιστήμιο και τα ερευνητικά κέντρα, είτε είναι στον ιδιωτικό τομέα, στη φαρμακοβιομηχανία και τις startups, θα αποκτήσει ρόλο στο παγκόσμιο στερέωμα.
Πως θα μπορούν ερευνητές, startups και Ελληνική βιομηχανία μαζί, να συνεργάζονται με τη διεθνή βιομηχανία για συν-ανάπτυξη νέων φαρμάκων, συσκευών, και λοιπών προϊόντων που θα συμβάλουν στην πρόγνωση, διάγνωση και παρακολούθηση θεραπείας. Η πρόσφατη συνεργασία της BioNTech με την Pfizer για το εμβόλιο Covid-19 μας δείχνει το δρόμο.
Η νέα πρωτοβουλία
Έχοντας αυτό σαν πρόκληση, αξιοσημείωτη είναι μία νέα πρωτοβουλία του ΣΕΒ με σκοπό:
– Να δημιουργηθούν συνεργασίες μεταξύ της τοπικής φαρμακοβιομηχανίας και των δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων, start-ups, πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων.
– Παράλληλα, να δημιουργηθούν συνεργασίες και με διεθνείς εταιρείες της φαρμακευτικής και βιοτεχνολογικής βιομηχανίας που έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν τα επόμενα στάδια της έρευνας
– Να ενδυναμωθεί η έρευνα, οι κλινικές μελέτες και η καινοτόμος επιχειρηματικότητα στον κλάδο της υγείας και των βιοεπιστημών με παράλληλη αξιοποίηση των δεδομένων υγείας και των ερευνητικών υποδομών.
Στο πρώτο Healthcare & Life Sciences Meet-up που διοργάνωσε ο ΣΕΒ, 51 startups του κλάδου παρουσίασαν τα καινοτόμα προϊόντα τους, αντάλλαξαν σκέψεις και απόψεις για τις προοπτικές ανάπτυξης στην ελληνική και διεθνή αγορά, αλλά και για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν.
Θέματα που απασχολούν τις νεοφυείς επιχειρήσεις περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η πρόσβαση σε ανωνυμοποιημένα δεδομένα ασθενών, η αποζημίωση από τα Εθνικά Συστήματα Υγείας, το πλαίσιο διανοητικής ιδιοκτησίας, καθώς και το ρυθμιστικό πλαίσιο προκειμένου ψηφιακές εφαρμογές υγείας να πάρουν CE mark και να βγουν στην αγορά.
Στην πλειοψηφία τους οι επιχειρήσεις εντόπισαν την εξεύρεση ταλέντου και τις επαφές με μεγάλες επιχειρήσεις από άλλες χώρες ως τις σημαντικότερες προκλήσεις για γρήγορη επιχειρηματική ανάπτυξη. Επιζητούν επίσης ευκολότερη πρόσβαση σε αρχικό κεφάλαιο, από προγράμματα τύπου ΕΣΠΑ, για την κάλυψη μισθοδοσίας, την αγορά εξοπλισμού, αλλά και για όλη τη διαδικασία και τα βήματα που απαιτούνται για την είσοδο στην αγορά.
