Η παγκόσμια ημέρα κατά του Aids είναι η 1η Δεκέμβρη. Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, μέχρι τον Οκτώβριο του 2018 είχαν καταγραφεί στην Ελλάδα 17.214 νέα περιστατικά, με το 82.83% να αφορά άνδρες ασθενείς.
Τα άτομα που λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή ανέρχονται σε 10.177, ενώ 4.199 έχουν εμφανίσει Aids. Οι θάνατοι που έχουν καταγραφεί ανέρχονται στους 2.846.
Το 2018 η πλειοψηφία των μεταδόσεων του ιού αποδίδεται στη σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό, κυρίως ανάμεσα σε άνδρες.
Ο ιός HIV (ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας) είναι ένας ιός που καταστρέφει τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος καθιστώντας ανεπαρκή την ικανότητά του να αντιστέκεται σε λοιμώξεις. Πρόκειται για ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Αυτό σημαίνει ότι μεταδίδεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Ένας άνθρωπος που είναι θετικός στον ιό αυτό λέγεται HIV Οροθετικός.
Το Aids (σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας) είναι το τελικό στάδιο της λοίμωξης από τον HIV, όπου το άτομο έχει τόσο αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα, που είναι επιρρεπές σε λοιμώξεις και κακοήθειες.
Ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της λοίμωξης από τον ιό HIV (δηλαδή της στιγμής που το άτομο ήρθε σε επαφή με τον ιό και κόλλησε) και της εκδήλωσης Aids είναι διαφορετικός από άτομο σε άτομο.
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει διαθέσιμη θεραπεία που να εξαλείφει τον ιό από το σώμα, ούτε διαθέσιμος εμβολιασμός που να προλαμβάνει, ωστόσο είναι διαθέσιμες φαρμακευτικές αγωγές (συνδυασμός αντιρετροϊκών φαρμάκων) που βοηθούν αποτελεσματικά το άτομο να ζήσει μια φυσιολογική ζωή, κρατώντας σε καταστολή τον ιό.
Αν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί εγκαίρως με λήψη αντιρετροϊκής αγωγής, το άτομο έχει υψηλό προσδόκιμο ζωής, θα λέγαμε μάλιστα, ότι δεν διαφέρει από αυτό των υπόλοιπων ανθρώπων, καθώς πλέον ο οροθετικός ασθενής υπό αντιρετροϊκή αγωγή θεωρείται ότι πάσχει από ένα χρόνιο νόσημα.
Ο ιός HIV δεν συνοδεύεται πάντα από συμπτώματα. Σημασία στο πότε θα εμφανίσει κάποιος συμπτώματα έχει το γενετικό του προφίλ. Υπάρχουν ασθενείς που νοσούν αμέσως και άλλοι που για χρόνια παραμένουν ασυμπτωματικοί. Η λοίμωξη από τον ιό πραγματοποιείται σε 3 στάδια. Αν ο ασθενής- φορέας μείνει χωρίς θεραπεία, η νόσος επιδεινώνεται με το χρόνο και ο ιός προσβάλλει σοβαρά το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ο HIV είναι ένας ιός. Mεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή με πάσχον άτομο, με τη χρήση κοινής βελόνας ανάμεσα σε χρήστες ναρκωτικών, με την κάθετη μετάδοση από τη μητέρα στο έμβρυο ή κατά τον θηλασμό και με διαδερμική έκθεση (Ιατροί- Νοσηλευτικό προσωπικό).
Πιο συγκεκριμένα, ο ιός μπορεί να εισέλθει στον οργανισμό με τους παρακάτω τρόπους:
- Με τη σεξουαλική επαφή
Είναι εφικτό να κολλήσει κανείς είτε με κολπική διείσδυση είτε με πρωκτικό σεξ είτε με στοματικό σεξ, όταν μολυσμένα βιολογικά υγρά, αίμα, σπέρμα ή κολπικά υγρά εισέλθουν στον οργανισμό, εφόσον υπάρχουν μικροτραυματισμοί στους βλεννογόνους όπως συμβαίνει κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.
- Με τη μετάγγιση
Πλέον, αυτός ο τρόπος στον προηγμένο κόσμο έχει εξαλειφθεί. Το αίμα που χρησιμοποιείται στις μεταγγίσεις ελέγχεται πριν χρησιμοποιηθεί και έτσι, ο κίνδυνος να μεταδοθεί ο ιός έχει σχεδόν εκμηδενιστεί.
- Με χρήση κοινών βελόνων (needle sharing)
Η χρήση κοινών βελόνων στους χρήστες ναρκωτικών αυξάνει πολύ τον κίνδυνο να κολλήσουν HΙV ή και ηπατίτιδα και άλλες νόσους.
- Με τον θηλασμό
Οι οροθετικές μητέρες μπορούν να μεταδώσουν τον ιό στο παιδί με το θηλασμό ή κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Είναι σημαντικό να λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ώστε να εξαλειφθεί αυτός ο κίνδυνος.
- Με τρύπημα (διαδερμικά)
Με χρησιμοποιημένη σύριγγα από οροθετικό ασθενή (επαγγελματική έκθεση).
Ο ιός δεν μεταδίδεται με την καθημερινή κοινωνική επαφή. Δεν μπορεί να κολλήσει κάποιος με το απλό φιλί, την αγκαλιά, τη χειραψία ή την κοινωνική συναναστροφή με κάποιον που πάσχει. Επίσης, δεν μεταδίδεται με το τσίμπημα εντόμων, το βήχα ή το νερό και την τροφή. Τέλος, δεν μεταδίδεται με την κοινή χρήση πισίνας ή τουαλέτας. Ο ιός δεν μεταδίδεται με το σάλιο, δεν έχει αναφερθεί μετάδοση του ιού με το φιλί. Ο κύριος τρόπος μετάδοσης που καταγράφεται είναι η σεξουαλική επαφή χωρίς τη χρήση προφυλακτικού με οροθετικό άτομο. Η μετάδοση επιτυγχάνεται πολύ εύκολα τις εβδομάδες που ακολουθούν τη μόλυνση του ατόμου (πρωτολοίμωξη). Το οροθετικό άτομο μπορεί να μεταδώσει τον ιό ακόμη και όταν δεν εμφανίζει συμπτώματα.
Τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο να κολλήσουν τον ιό ή οι πρακτικές που είναι πιο επικίνδυνες είναι:
- Ομοφυλόφιλοι που δεν χρησιμοποιούν προφυλακτικό και με συμπεριφορά υψηλού κινδύνου (Λήψη ουσιών)
- Άτομα που κάνουν σεξ χωρίς προφύλαξη με άτομα που ζουν ή έχουν ταξιδέψει σε ενδημικές περιοχές (Αφρική)
- Χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών
- Άτομα με άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
Δεν υπάρχει διαθέσιμη οριστική θεραπεία για τον HIV, ωστόσο υπάρχουν φάρμακα που στοχεύουν στον έλεγχο και στον περιορισμό του ιού και ως εκ τούτου στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή, αλλά και στην καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου. Τα φάρμακα δρουν βοηθώντας το ανοσοποιητικό σύστημα να αναπλαστεί και να μπλοκάρει την περαιτέρω καταστροφή του.
Η φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνεται λέγεται αντιρετροϊκή αγωγή (ART). Στόχος της είναι να μπλοκάρει τον ιό με διαφορετικούς τρόπους. Συνιστάται να λαμβάνεται από όλους τους οροθετικούς ασθενείς, ανεξαρτήτως του επιπέδου των CD4 T κυττάρων που εντοπίζονται στο αίμα τους. Συνήθως λαμβάνεται συνδυασμός τριών φαρμάκων από δύο κατηγορίες, ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα ανάπτυξης ανθεκτικότητας του ιού σε κάποια φαρμακευτική ουσία.
“Αν ο ασθενής ακολουθεί σωστά τις οδηγίες του γιατρού του και παράλληλα έναν υγιεινό τρόπο ζωής, τότε η υγεία του μπορεί να παραμείνει σε πολύ καλό επίπεδο για πολλά χρόνια παρά το ότι είναι οροθετικός.”
Πηγή: doctoranytime.gr
