Connect with:
HomeDoctorSpotΨυχολογία

Ψυχολογία

Η Ψυχολογία της υγείας αποτελεί κλάδο της εφαρμοσμένης ψυχολογίας. Ο κλάδος αυτός περιλαμβάνει την έρευνα και την πρακτική αναφορικά με το ρόλο της ψυχολογίας στην υγεία και την ασθένεια. Κεντρικό αντικείμενο της ψυχολογίας της υγείας είναι η κατανόηση του τρόπου επίδρασης των ψυχολογικών, βιολογικών, περιβαλλοντολογικών και πολιτισμικών παραγόντων στην ατομική υγεία και ασθένεια. Οι ψυχολόγοι της υγείας εργάζονται παράλληλα με άλλα ιατρικά επαγγέλματα σε κλινικές, σε προγράμματα προώθησης της δημόσιας υγείας και στη διαξαγωγή επιστημονικής έρευνας.

Επιστημονικό αντικείμενο

Στόχος είναι η βαθύτερη κατανόηση των ψυχολογικών διεργασιών, έτσι ώστε να παρασχεθεί βοήθεια για τη βελτίωση της σωματικής υγείας. Η ψυχολογία της υγείας ασχολείται με πολλά διαφορετικά θέματα όπως:

Γιατί και πώς οι άνθρωποι υιοθετούν κάποιες συνήθειες οι οποίες επηρεάζουν την υγεία τους, όπως το κάπνισμα ή η σωματική άσκηση.

Ποιοι παράγοντες καθορίζουν την αποτελεσματικότητα μιας παρέμβασης, η οποία στοχεύει στην τροποποίηση μιας συμπεριφοράς που επηρεάζει την υγεία.

Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στην εκδήλωση των ασθενειών και γιατί οι άνθρωποι που εκτίθενται στους ίδιους περιβαλλοντικούς παράγοντες δεν υφίστανται τις ίδιες συνέπειες από αυτή την έκθεση.

Γιατί διαφορετικοί άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά στην ασθένεια.

Πώς οι αντιδράσεις απέναντι στην ασθένεια και οι τρόποι που υιοθετούνται για την αντιμετώπισή της είναι δυνατόν να επηρεάσουν την πορεία της.

Συνοπτικά, η ψυχολογία της υγείας μελετά τους ατομικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες που εμπλέκονται :

στη διατήρηση και προαγωγή της υγείας, στην ανάπτυξη και πρόληψη των ασθενειών,

στην προσαρμογή του ασθενούς στις συνθήκες της ασθένειάς του, στην επικοινωνία της υγείας, η οποία αφορά το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, τον ασθενή και την οικογένειά του.

Η ειδικότητα της ψυχολογίας σε θέματα υγείας διαφοροποιείται από άλλες ειδικότητες που λειτουργούν στο χώρο της υγείας.

Η Ψυχοσωματική Ιατρική θεωρείται μια ειδίκευση στα πλαίσια της βιοϊατρικής επιστήμης, που ασχολείται κυρίως με το ρόλο των ψυχολογικών παραγόντων στην ανάπτυξη και πορεία των σωματικών ασθενειών, δίνοντας έμφαση στα ψυχαναλυτικά μοντέλα μελέτης της σχέσης ψυχολογίας και υγείας.

Η Συμπεριφορική Ιατρική αποτελεί ένα διεπιστημονικό χώρο που ασχολείται με την ανάπτυξη γνώσης και τεχνικών με κύριους άξονες την πειραματική ανάλυση της συμπεριφοράς και τις συμπεριφορικές τεχνικές παρέμβασης, με στόχο την κατανόηση της σωματικής υγείας και ασθένειας, τη διάγνωση, τη θεραπεία και την πρόληψη, ενώ εμφανίστηκε στο προσκήνιο τη δεκαετία του 1970. Η τεχνική της βιοανάδρασης, που χρησιμοποιείται από την ειδικότητα αυτή, είναι χρήσιμη για τη σύγχρονη ιατρική και συχνά συνδυάζεται με προηγμένα τεχνολογικά μέσα προκειμένου να επιτευχθούν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τους ασθενείς (DiMatteo & Martin, 2006, σ.73).

Η Ιατρική Ψυχολογία, η οποία στην Αγγλία θεωρείτο κλάδος άμεσα συνδεδεμένος με την ψυχιατρική, περιλαμβάνει την εφαρμογή ψυχολογικών εννοιών και μεθόδων ακόμα και σε μη ψυχιατρικά προβλήματα όπως η μείωση του πόνου, οι διαταραχές του ύπνου, η μη συμμόρφωση του ασθενούς με τις ιατρικές οδηγίες.

Οι στόχοι των τριών προαναφερθέντων κλάδων επικαλύπτονται εν μέρει από τους στόχους της ψυχολογίας της υγείας. Ωστόσο η χρήση των όρων «ψυχολογία» και «υγεία» σε αντίθεση με τον όρο «ιατρική» που χρησιμοποιείται στους τρεις προαναφερθέντες κλάδους, δηλώνει την αποστασιοποίηση της ψυχολογίας της υγείας από το βιοϊατρικό μοντέλο, το οποίο αποβλέπει απλά και μόνο στη θεραπεία που εφαρμόζεται σε παθητικούς ασθενείς προκειμένου να εξαλειφθεί η οργανική παθολογία, ενώ ταυτόχρονα δίνει έμφαση στις ψυχολογικές θεωρίες και την έρευνα, υιοθετώντας έναν ολιστικό τρόπο προσέγγισης των θεμάτων της υγείας και της ασθένειας.

Written by

Τα νέα της Υγείας