Η γαστρεντερολογία είναι ένας κλάδος της ιατρικής επιστήμης που ασχολείται με το πεπτικό σύστημα και τα όργανά του: οισοφάγος, στομάχι, πάγκρεας, ήπαρ, χοληδόχος κύστη, λεπτό και παχύ έντερο. Ο γαστρεντερολόγος είναι ο ειδικός εκπαιδευμένος γιατρός ο οποίος χρησιμοποιεί ειδικές μεθόδους, όπως η ενδοσκόπηση, για να αξιολογήσει και να θεραπεύσει τα νοσήματα του πεπτικού συστήματος.
Η λέξη προέρχεται από τους εξής ελληνικούς όρους:
γαστήρ: λέξη που βρίσκουμε ήδη στην Ιλιάδα του Ομήρου και σημαίνει κοιλιά. Ακόμη σημαίνει: κοίλωμα, μήτρα, κυοφορία, ενώ μεταφορικά συνδέεται με τη λαιμαργία. Από την αρχαιότητα δημιουργήθηκαν σύνθετες λέξεις όπως γαστρολογία, γαστρονομία αλλά και οι ευρωπαϊκές γλώσσες βασίστηκαν στον όρο γαστήρ και επινόησαν νέες ελληνογενείς λέξεις, όπως η γαλλική gastroscopie, η γαστροσκόπηση ή η γαλλική gastrorragie, γαστρορραγία.
έντερον: το τμήμα του πεπτικού σωλήνα από το στομάχι ως τον πρωκτό, στο οποίο ολοκληρώνεται η πέψη.
λόγος: συνθετικό από το ρήμα λέγω που δηλώνει αυτόν που ασχολείται επιστημονικά με κάτι, εδώ τον ειδικό κλάδο της ιατρικής.
Ο θεμελιωτής της γαστρεντερολογίας θεωρείται ο Γαληνός (131-201 μ.Χ.) από την Πέργαμο επειδή ασχολήθηκε ειδικά με το πεπτικό σύστημα. Ο Γαληνός συστηματοποίησε την ιατρική γνώση που ήταν γνωστή στην εποχή του και ερχόταν ως κληρονομιά του Ιπποκράτη, του Αριστοτέλη και άλλων σοφών, πού είχε συγκεντρωθεί ήδη από τον 5ο αιώνα π.Χ. Το σύστημά του παρέμεινε σε ισχύ για πάνω από 10 αιώνες. Ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για την πρόληψη από τις ασθένειες, την ισορροπία και υγιεινή του ανθρώπινου οργανισμού με δίαιτα, άσκηση, ανάπαυση.
